Metan (CH4) và các chất tiếp theo sau có công thức phân tử C2H6, C3H8, C4H10, C5H12,.. Lập thành dãy đồng đẳng ankan (hay parafin) có công thức chung CnH2n+2 (n ≥ 1).
Bạn đang xem: Hóa học bài ankan
Trong phân tử ankan chỉ có các liên kết đơn C - C, C - H. Những nguyên tử cacbon trong phân tử ankan (trừ C2H6) không thuộc nằm trên một đường thẳng.
2. Đồng phân
Từ C4H10 trở đi, ứng cùng với mỗi bí quyết phân tử có các công thức cấu trúc mạch cacbon không phân nhánh với mạch cacbon phân nhánh của những đồng phân mạch cacbon.
3.Danh pháp
Một số ankan mạch cacbon không phân nhánh được trình làng trong bảng sau:
Các ankan gồm mạch nhánh được call tên theo danh pháp sửa chữa thay thế như sau:
- lựa chọn mạch cacbon lâu năm nhất và có khá nhiều nhánh nhất làm cho mạch chính.
- Đánh số máy tự các nguyên tử cacbon mạch chủ yếu từ phía ngay sát nhánh hơn.
- điện thoại tư vấn tên mạch nhánh (nhóm ankyl) theo vật dụng tự vần chữ cái cùng với số chỉ địa chỉ của nó, tiếp sau là thương hiệu ankan khớp ứng với mạch chính (xem bảng trên).
Thí dụ:
Một số chất có tên thông thường, thí dụ: isopentan, neopentan,...
Bậc của nguyên tử C trong phân tử hiđrocacbon no được xem bằng số links của nó với những nguyên tử cacbon khác.
II. đặc điểm vật lí
Ở đk thường, tứ ankan đầu dãy đồng đẳng (từ CH4 đến C4H10) là hầu như chất khí, những ankan tiếp theo là hóa học lỏng, từ khoảng chừng C18H38 trở đi là mọi chất rắn.
Nhiệt nhiệt độ chảy, nhiệt độ sôi và cân nặng riêng của những ankan tăng theo chiều tăng của phân tử khối.
Ankan khối lượng nhẹ hơn nước và hầu hết không tung trong nước, nhưng mà tan nhiều trong dung môi hữu cơ.
III. Tính chất hóa học
Ở ánh nắng mặt trời thường, các ankan không chức năng với dung dịch axit, dung dịch kiềm và các chất thoái hóa như dung dịch KMnO4 (thuốc tím)...
Khi phát sáng hoặc đun nóng, các ankan tiện lợi tham gia các phản ứng thế, làm phản ứng tách bóc hiđro với phản ứng cháy.
1. Bội nghịch ứng thế vị halogen
Clo có thể thay cố lần lượt từng nguyên tử H trong phân tử metan.
Các đồng đẳng của metan cũng gia nhập phản ứng thế tương tự metan.
Nhận xét:
Nguyên tử hiđro liên kết với nguyên tử cacbon bậc cao hơn dễ bị cầm cố hơn nguyên tử hiđro liên kết với nguyên tử cacbon bậc rẻ hơn.
Các phản ứng trên được điện thoại tư vấn là phản ứng halogen hóa. Các thành phầm thế được điện thoại tư vấn là dẫn xuất halogen của hiđrocacbon.
2. Phản bội ứng tách
Dưới tính năng của nhiệt độ và hóa học xúc tác thích hợp, những ankan bao gồm phân tử khối bé dại bị bóc hiđro thành hiđrocacbon không no tương ứng.
Ở nhiệt độ cao và hóa học xúc tác say mê hợp, ngoài việc bị tách hiđro, những ankan còn rất có thể bị phân cắt mạch cacbon chế tạo thành những phân tử nhỏ dại hơn.
3. Làm phản ứng oxi hóa
Khi bị đốt, các ankan đều cháy, tỏa những nhiệt.
Nếu thiếu oxi, làm phản ứng cháy của ankan xảy ra không hoàn toàn: thành phầm cháy không tính CO2, H2O còn tồn tại C, CO,...
IV. Điều chế
1. Trong chống thí nghiệm
Metan được điều chế bằng phương pháp đun lạnh natri axetat khan với hỗn hợp vôi tôi xút:
2. Trong công nghiệp
Các ankan là thành phần thiết yếu của dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu.
Từ dầu mỏ, bằng cách thức chưng cất phân đoạn, ta thu được các ankan ở những phân đoạn không giống nhau.
Từ khí vạn vật thiên nhiên và khí mỏ dầu cũng thu được những ankan CH4, C2H6, C3H8, C4H10 ...
Xem thêm: Một Người Đứng Ở Sân Ga Thấy Toa Thứ Nhất Của Đoàn Tàu Đang, Một Người Đứng Ở Sân Ga Thấy Toa Thứ Nhất
V. Ứng dụng của ankan
Các ankan được sử dụng làm nhiên liệu, vật liệu cho công nghiệp.