Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức tác phẩm Câu cá ngày thu (Thu điếu) Ngữ văn lớp 11, bài bác học người sáng tác - vật phẩm Câu cá mùa thu (Thu điếu) trình bày không thiếu thốn nội dung, ba cục, tóm tắt, dàn ý phân tích, sơ đồ tứ duy và bài văn so với tác phẩm.
Bạn đang xem: Soạn văn lớp 11 bài câu cá mùa thu
A. Văn bản tác phẩm Câu cá mùa thu (Thu điếu)
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một loại thuyền câu bé xíu tẻo teo.
Sóng biếc theo làn khá gợn tí,
Là đá quý trước gió khẽ chuyển vèo.
Tầng mây lửng lơ trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh teo khách vắng ngắt teo.
Tựa gối buông bắt buộc lâu chẳng được,
Cá đâu ngoạm động dưới chân bèo.
B. Đôi đường nét về chiến thắng Câu cá mùa thu (Thu điếu)
1. Tác giả
- Nguyễn Khuyến (1835 – 1909) hiệu là Quế Sơn, lúc nhỏ tên là Nguyễn Thắng.
- xuất hiện tại quê nước ngoài – xã Hoàng Xá (nay là xã im Trung), huyện Ý Yên, tỉnh nam Định.
- phệ lên với sống đa phần ở quê nội – làng mạc Và, xã yên ổn Đổ, thị xã Bình Lục, tỉnh giấc Hà Nam.
- Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho nghèo.
- Năm 1864, ông đỗ đầu kì thi Hương. Mấy kì sau thi tiếp lại trượt, mang lại năm 1871, ông đỗ đầu cả thi Hội cùng thi Đình. ⇒ do đỗ đầu cả tía kì thi yêu cầu Nguyễn Khuyến được call là Tam Nguyên im Đổ.
- tuy đỗ đạt cao mà lại ông chỉ làm quan rộng mười năm, còn đa phần cuộc đời là dạy dỗ học và sống đạm bạc ở quê nhà.
- Nguyễn Khuyến là tín đồ tài năng, có cốt bí quyết thanh cao, bao gồm tấm lòng yêu thương nước yêu quý dân, từng thổ lộ thái độ nhất quyết không hợp tác ký kết với cơ quan ban ngành thực dân Pháp.
- chế tạo của Nguyễn Khuyến gồm cả chữ nôm và chữ thời xưa với số lượng lớn, hiện còn trên 800 bài xích gồm thơ, văn, câu đối nhưng hầu hết là thơ.
- các tác phẩm gồm tất cả Quế sơn thi tập, Yên Đổ thi tập, Bách Liêu thi văn tập, Cẩm Ngữ, cùng rất nhiều bài ca, hát ả đào, văn tế, câu đối truyền miệng.
- Quế sơn thi tập khoảng tầm 200 bài bác thơ bằng văn bản Hán cùng 100 bài thơ bằng chữ Nôm với khá nhiều thể nhiều loại khác nhau.
- Trong thành phần thơ Nôm, Nguyễn Khuyến vừa là bên thơ trào phúng vừa là công ty thơ trữ tình, nhuỗm đậm tư tưởng Lão Trang và triết lý Đông Phương.
- Thơ chữ nôm của ông hầu như là thơ trữ tình.
- Thơ Nguyễn Khuyến thể hiện tình yêu quê nhà đất nước, gia đình, bè bạn; bội phản ánh cuộc sống thường ngày của phần nhiều con bạn khổ cực, thuần hậu, hóa học phác; châm biếm, công kích thực dân xâm lược, thế hệ thống trị, đồng thời biểu thị tấm lòng ưu ái đối với dân, cùng với nước.
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ: Câu cá ngày thu nằm vào chùm cha bài thơ thu của Nguyễn Khuyến gồm: Thu điếu, Thu ẩm, Thu vịnh.
b. Thực trạng sáng tác: Được viết trong thời hạn khi Nguyễn Khuyến về nghỉ ngơi ẩn tại quê nhà.
c. Thể loại: Thất ngôn chén cú.
d. Cách thức biểu đạt: Biểu cảm, miêu tả.
e. Tía cục:
- cách chia 1:
+ nhị câu đề: quang cảnh mùa thu.
+ nhì câu thực: Những hoạt động nhẹ nhàng của mùa thu.
+ nhị câu luận: khung trời và không gian làng quê..
+ nhì câu kết: trung ương trạng ở trong nhà thơ.
- cách chia 2:
+ Phần 1 (6 câu thơ đầu): Cảnh ngày thu ở vùng quê Bắc bộ.
+ Phần 2 (2 câu thơ cuối): Tình thu.
f. Giá trị nội dung: bài bác thơ biểu hiện sự cảm giác và thẩm mỹ gợi tả tinh tế và sắc sảo của Nguyễn Khuyến về cảnh sắc mùa thu đồng bằng Bắc Bộ, đồng thời cho biết thêm tình yêu thiên nhiên, đất nước, trọng tâm trạng thời cầm cố và tài thơ Nôm của tác giả.
g. Quý hiếm nghệ thuật
- giải pháp gieo vần đặc biệt: Vần “eo” (tử vận) cực nhọc làm, được người sáng tác sử dụng một giải pháp thần tình, độc đáo, góp phần mô tả một không gian vắng lặng, thu nhỏ dại dần, khép kín, tương xứng với tâm trạng đầy uẩn khúc ở trong phòng thơ.
- Lấy cồn tả tĩnh – nghệ thuật và thẩm mỹ thơ cổ phương Đông.
- vận dụng tài tình nghệ thuật đối.
C. Sơ đồ tư duy Câu cá mùa thu (Thu điếu)
D. Đọc hiểu văn bản Câu cá mùa thu (Thu điếu)
1. Hai câu đề
Ao thu lạnh ngắt nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé nhỏ tẻo teo.
- size cảnh: ao thu, chiếc thuyền câu → Hình hình ảnh bình dị, thân cận với quê hương.
→ không gian mùa thu ko mở ra bát ngát mà thu dong dỏng lại bên trên một ao thu rồi đến một loại thuyền câu đã nhỏ bé lại càng bé nhiều hơn như muốn thu mình vào cảnh bé tẻo teo.
- Điểm chú ý đi từ bỏ cái nhìn tổng thể đến cận cảnh: từ bỏ ao thu mang lại chiếc thuyền câu.
- Đường nét, sắc thái sắc sảo của cảnh thu được thể hiện qua các từ ngữ: lạnh lẽo, trong veo,tẻo teo → Cảnh thu cảnh thu vắng, lạnh, bao gồm chút đìu hiu.
⇒ Cảnh thu hiện tại lên rất là quen thuộc so với làng quê bắc bộ Việt tuy vậy lại đìu hiu, vắng, giá buốt và chiếc lạnh dường như thấm cả không gian. Phải chăng cái giá của không gian cũng là cái lạnh của lòng người?
2. Hai câu thực
Sóng biếc theo làn tương đối gợn tí,
Lá đá quý trước gió khẽ đưa vèo.
- sắc màu: màu xanh da trời biếc của sóng nước với sắc vàng của lá hòa thành màu sắc kì diệu của mùa thu.
- Đường nét: Gió thu nhoáng nhẹ, sóng gợn dịu nhàng, lá cất cánh khẽ khàng. → tô đậm thêm cái tĩnh lặng của mùa thu.
- Nghệ thuật: Lấy đụng tả tĩnh.
→ phác hoạ họa mùa thu với color hài hòa, không khí tĩnh yên ổn với từng nào cử động nhưng vẫn yên lìm, mỏng manh manh, nhỏ nhẹ. ⇒ Phải gồm sự hòa điệu với thiên nhiên nhà thơ mới cảm nhận được rất nhiều rung cồn mơ hồ nước của vạn vật, đât trời.
3. Hai câu luận
Tầng mây lửng lơ trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh teo khách vắng tanh teo.
- Điểm nhìn mở ra cao rộng cùng sâu thẳm hơn: Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt, ngõ trúc xung quanh co.
- từ trời xanh ngắt: mùa thu thêm lắng đọng, thêm tĩnh lặng hơn.
- ko gian: Tĩnh, vắng vẻ người, vắng tanh tiếng, gần như là tĩnh lặng xuất xắc đối.
⇒ Cảnh thu rực rỡ với sắc đẹp xanh của bầu trời thu, cơ mà không khí thu hình như ngưng đọng lại trong khoảnh khắc, không người, không tiếng động...Phải chăng cảnh thu đã được vẽ nên là bao vương mang cảm nhận, trung tâm trạng riêng biệt của thi nhân?
4. Hai câu kết
Tựa gối buông đề nghị lâu chẳng được,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.
- chiếc tôi trữ tình của phòng thơ – bạn câu cá xuất hiện cới trạng thái: tựa gối, buông cần. → Một sự chờ đợi mỏi mòn trong tĩnh mịch mênh mông.
⇒ bốn thế tiềm ẩn bao trọng tâm sự thầm kín của thi nhân trước thời thế.
- tiếng cá đớp động dưới chân bèo. → Lấy hễ tả tĩnh.
⇒ Sự tĩnh lặng trong lòng hồn của thi nhân được gợi lên một cách sâu sắc và hình như tuyệt đối vày không gì tĩnh lặng đến mức nhà thơ có thể nghe được tiếng cá gắp mồi câu dưới chân bèo.
- từ bỏ đâu tất cả hai giải pháp hiểu:
+ lấp định;
+ Phiếm định tuyệt nghi vấn.
→ Gợi yêu cầu sự mơ hồ của cảnh, tạo nên không khí biến hóa của mùa thu và đến ta thấy được thể hiện thái độ tĩnh tại trong tim hồn của thi nhân.
⇒ tranh ảnh thu yên ổn ả, yên lặng và tĩnh lặng đến cả tuyệt đối. đề nghị chăng, thi nhân phải có một trung khu hồn nhạy bén mới có thể có được phần đa quan sát sắc sảo trong mối giao hòa cùng với thiên nhiên.
Xem thêm: 2 Mặt Phẳng Vuông Góc Toán 11, Lý Thuyết Hai Mặt Phẳng Vuông Góc
⇒ mô tả tình yêu đối với thiên nhiên, với quê hương và thái độ không màng danh lợi cơ mà vẫn ưu bốn thời cuộc.